De Raad is het overkoepelende bestuur van de Rechtspraak, die verder bestaat uit de 19 rechtbanken, de 5 gerechtshoven, de Centrale Raad van Beroep en het College van Beroep voor het Bedrijfsleven. De Raad bevordert de kwaliteit en eenheid van de rechtspraak, verzorgt de financiën, houdt toezicht en ondersteunt de bedrijfsvoering bij de gerechten.
De Raad voor de rechtspraak maakt deel uit van de rechterlijke macht, maar valt niet onder het gezag van de minister van Justitie of enig ander overheidsorgaan.
De Raad voor de rechtspraak is gehuisvest in het onlangs gerenoveerde gebouw Kneuterdijk 1. Het markante gebouw uit 1924 is door de architecten Van Nieukerken ontworpen in hun favoriete neorenaissancestijl. Dit rijksmonument heeft door de bijzondere combinatie van een historiserende bouwstijl en een voor die tijd zeer moderne betonconstructie en installatietechniek een hoge architectuurhistorische waarde.